Gerardus Hendricus Meevers Scholte

Soldaat Meevers-Scholte werd op 1 juni 1943 in Amersfoort krijgsgevangen gemaakt, nadat hij zich gemeld had na een oproep daartoe in de landelijke kranten. Hij had geen mogelijkheid gevonden om onder te duiken. Vanuit Amersfoort vertrok hij dezelfde dag in een groot transport naar Stalag XI-a Altengrabow, waar hij op 1 juni 1943 het krijgsgevangennummer 105701 kreeg. Na een maand van buitengewoon slecht eten, maar stug weigeren om te gaan werken, werd hij op 4 juli 1943 overgeplaatst naar Stalag IV-b Mühlberg. Op 15 september 1943 werd hij in een groep van 555 Nederlandse krijgsgevangenen overgeplaatst naar Stalag IV-g Oschatz (Nationaal Archief collectie 2.13.98 inv 20 melding 3958). De datum van dit archiefstuk betreft echter een administratieve correctie van een transport dat feitelijk al op 4 augustus 1943 had plaatsgevonden. Het krijgsgevangenenkamp Stalag IV-g Oschatz heeft hij echter nooit van binnen gezien, want het was een kamp dat de post en pakketten regelde voor de krijgsgevangenen die in de buurt in een Arbeitskommando gedwongen waren te werken.Gerard Meevers Scholte kwam achtereenvolgend terecht in het (boeren) Arbeitskommando te Grünlichtenberg. Op 15 oktober 1943 ging hij naar de steengroeve te Böhrigen. Op 21 november 1943 volgde het Arbeitskommando van HASAG in Leipzig. Hier werd hij ondergebracht in Lager 110. Dit bedrijf vervaardigde munitie en wapens. Het betrof dus oorlogsindustrie en dit soort werk was voor krijgsgevangen Nederlanders onder de Conventie van Genève niet toegestaan. De aanhoudende protesten van de Nederlanders hadden echter geen enkele uitwerking. De omstandigheden bij HASAG waren buitengewoon slecht. Het recent gepubliceerde boek van Stef Beumkes (2019) "Wij moesten naar Duitsland 1942-1945 HASAG" geeft hierover veel achtergrondinformatie. Eerste Kerstdag 1944 vormde een welkome onderbreking in de ploegendienst:Eerste Kerstdag. Om 07.00 uur de Heilige Mis bijgewoond. Dus toch een zalige Kerst. Ik voelde mij weer in een echte Kerststemming maar de vrede voor alle mensen is nog niet daar. Om 11.30 uur nog alarm en nog wel op zo'n dag. Om 13.30 uur stapten we op de trein naar de HASAG. Daar waren we weer onder de jongens. Gezamenlijk gingen we naar de fabriek en daar begon om 14.45 uur de feestmiddag. Het programma van de krijgsgevangenen onder de naam van "De prikkeldraadbijters" en onder leiding van H.J. Goossens (kgf. 96845) was 100 % af en veel beter dan dat van de civiele. Arie Jonkers (kgf. 107735) was in vorm in de Parijse potpourri en in een samenzang met Gerard Meevers Scholte (kgf. 105701). Deze laatste was ziek en had nog 38 graden koorts. Toch heeft hij gespeeld en gezongen en hij had geweldig succes. De cowboys, een trio, zong prachtig enkele songs. Richard Torenvliet (kgf. 96952) speelde solo enkele liedjes op de piano. Van Schendel (kgf. ?) op de viool en Arie ook nog enkele losse liedjes. Het was enorm en we hadden een reuze leuke dag. Om 21.00 uur waren we terug in het lager en sliepen gauw van moeheid.De fabriek vormde vanwege de oorlogsproductie tevens het doelwit van meerdere bombardementen door de geallieerden. Toen de fabriek in februari 1945 dankzij die bombardementen vrijwel stil kwam te liggen, werden de Nederlandse krijgsgevangenen ingezet bij het ruimen van puin in de binnenstad van Leipzig. Hierbij kwam op 6 april 1945 een groep Nederlandse krijgsgevangenen te werken in de buurt van het Bayerischer Bahnhof. Bij een luchtalarm vluchtte de groep in een schuilkelder op de hoek van Liebigstrasse en Nürnbergerstrasse 55-57. Het gebouw van het Farmakologische Instituut, waar de schuilkelder zich onder bevond werd bij het bombardement getroffen en zakte in elkaar, waardoor de meeste mensen in de kelder om het leven kwamen.De namen van de omgekomen Nederlanders zijn: 1. Dik Bos (kgf. 106312), 2. Johannes George ten Bosch (kgf 271639), 3. Reindert van Dijk (kgf. 98512), 4. Johannes Petrus (Jo) Groen (kgf. 107790), 5. A.J. (Nol) Hagendoorn (kgf. 106084), 6. Klaas Ketting (kgf. 97281), 7. Haijo Kuilman (kgf. 98534), 8. Gerard Meevers Scholte (kgf. 105701), 9. H.A. Minnema (kgf. 271627), 10. Jan Platteel (kgf. 106260), 11. Leo Pleeging (kgf. 98462), 12. Nanno Pul (kgf. 98532). 13. v.d. Broek (onbekend als kgf. en onbekend bij Oorlogsgraven Stichting, dus mogelijk civiele arbeider), 14. v. Heusden (onbekend als kgf. en onbekend bij Oorlogsgraven Stichting, dus mogelijk civiele arbeider), 15. C.Th. de Leur (civiele arbeider en omgekomen aan de Kaiser Maximilianstrasse 29 te leipzig).Ten minste 10 mensen van andere nationaliteiten kwamen hier eveneens om het leven (bron Gedenk- und Totenbuch Leipzig): 1. Eugene Anthimon (civiele arbeider, Fransman, geboren 24-2-1918 te Noe Blanche), 2. Pawel Charikow (dwangarbeider, Rus, geboren 1905), 3. Antoni Kozdrowski (dwangarbeider, Pool, geboren 24-2-1911 te Bargez), 4. Nikolaj Lopuszanski (dwangarbeider, Ukraïner, geboren 2-5-1912 te Browari), 5. Josef Rudzits (civiele arbeider, Rus, geboren 14-2-1902 Letland), 6. Julio Satori of Sartori (civiel arbeider, Italiaan, geboren 5-9-1901 te Roana / Vicenza), 7. Wladyslaw Siwinski (dwangarbeider, Pool, geboren 1901 te Lodz), 8. Marian Sobotkiewicz (dwangarbeidster, Poolse, geboren 15-12-1916 te Korschowa), 9. Onbekende man. 10. Onbekende man.Enkele dagen na het noodlottige voorval werd Leipzig door de Amerikanen bevrijd.Bron: E. van der Most, "Personalkarte III, Nederlandse krijgsgevangenen in Duitsland 1943-1945 en hun Arbeitskommando's", uitgave in eigen beheer, Gouda 2018 Sluiten