Harry Michiel Anton Molly

Er is niet veel meer bekend over Harry Molly, geboren op 7 juli 1901 en in krijgsgevangenschap gestorven op 6 september 1943. Hij stamde uit een geslacht van tot slaaf gemaakten uit de Surinaamse provincie Commewijne. Hij koos een levenspad, dat niet elke Surinamer koos: hij nam dienst bij de Koninklijke Marine. Of dat gebruikelijk was? We weten het niet. Er is een foto waarop hij met collega-mariniers staat. Het gezelschap staat er ontspannen op. Zou hij gediscrimineerd zijn onder de Jannen? Dat weten we ook niet. Wat we wel weten is dat hij voor zijn opleiding naar Den Helder trok en daar met zijn vrouw woonde. Het echtpaar kreeg vijf kinderen, vier dochters (waarvan een later furore zou maken als zangeres Milly Scott) en een zoon. Later verhuisde het gezin naar Amsterdam.

Als marinier ben je vaak onderweg. Harry Molly zou bij geen van de geboortes van zijn kinderen aanwezig zijn. Ook in de meidagen van 1940 was hij buitengaats. Het zal een zorgelijke tijd voor hem zijn geweest. Zijn vrouw en kinderen zaten in het bezette Nederland en hij kon niets doen om hen te helpen. En verder was er aan boord aan spanning geen gebrek. Vooral in de eerste oorlogsjaren was de Duitse Kriegsmarine een geduchte tegenstander. Bij de uitoefening Van zijn dienst trof het noodlot Harry Molly. Het schip waarop hij diende werd door de vijand overmeesterd en de overlevende opvarenden werden krijgsgevangen gemaakt.

Die krijgsgevangenschap had een blessing in disguise kunnen zijn. Er waren internationale regels over hoe er met krijgsgevangen moest worden omgegaan en ook Duitsland had die regels onderschreven. Maar de Nazi’s gingen uit van het standpunt ‘wir bestimmen das Volkenrecht’. Dus was er voor mensen als Harry Molly weinig hoop. Hij kwam in een krijgsgevangenkamp terecht in Ludwigsburg, in de buurt van Stuttgart. Zal hij het als donkere man in een zo racistische omgeving extra moeilijk hebben gehad? Dat weten we evenmin, maar feit is, dat hij werd verwaarloosd, werd mishandeld en uiteindelijk werd gefusilleerd, net 42 jaar oud. Over hoe zijn gezin op zijn dood reageerde zijn geen getuigenissen bekend. Maar dat hij in de naoorlogse jaren in zijn gezin erg is gemist, dat is zeker.

Harry Molly is herbegraven op Ereveld Loenen. Zijn kleindochter Vivian Molly is hem niet vergeten. “Ik had hem graag leren kennen. Vaak heb ik het gevoel dat het zonde is, dat dat nooit is gebeurd. Bij de Herdenking op 4 mei ben ik als het even kan op het Ereveld. Mijn zonen en ik hebben bij die gelegenheid verschillende keren achter zijn graf gestaan. Omdat ik groot respect heb voor wat hij gedaan heeft: vechten voor zijn land en daarvoor uiteindelijk de hoogste prijs betalen. Ik lijk uiterlijk ook wel een beetje op hem en als ik aan hem denk, dan voel ik TROTS met hoofdletters.

Ik heb in het verleden bij justitie gewerkt en als je mijn stamboom napluist kom je veel mensen tegen die bij justitie, de politie of (zoals opa) bij de marine werkten. Kennelijk zit er bij ons iets in van de samenleving beschermen en ordenen. Toen mijn zonen over het arbeidsverleden van zijn voorouders hoorden zeiden ze: zie je wel, we hebben het van geen vreemde. Een van mijn zonen is Marechaussee.

Al heb ik hem nooit ontmoet, nooit gekend, ik ben trots op de opa die ik heb gehad. Hij mag niet worden vergeten. Ik zal hem nooit vergeten.”