Romke Smit

Mijn broer Rommy was geen moeilijk kind, hij was erg ondernemend en haalde nog al eens kattenkwaad uit met zijn vriendjes. Zijn schooltijd heeft hij als heel plezierig ervaren. De middelbare school doorliep hij zonder veel moeite. Hij was sportief, deed graag aan gymnastiek. Mijn ouders hadden graag gezien dat hij de opleiding Lichamelijke Opvoeding zou volgen maar daar had hij toch niet veel zin in.Toen Rommy de leeftijd bereikte dat hij zich moest melden voor de Arbeitseinsatz dook hij onder. Zijn oudere broer Karst werkte bij de marechaussee in de grensstreek van Brabant met als standplaats Baarle Nassau en later Hilvarenbeek. Karst had met enige collega’s de pilotenlijn “The Escape” opgericht en doordat hij in die regio bekend was, had hij al gauw een onderduikadres voor Rommy. Hij kon als knecht werken bij een boer in Esbeek. Hoewel Rommy het daar goed naar zijn zin had, werd het toch te gevaarlijk om daar vrij rond te lopen. De kans dat hij opgepakt zou worden door de Duitsers, was te groot. Vanaf dat moment zou zijn leven meer en meer bepaald gaan worden door de omstandigheden.Zijn broer kende in Esbeek een klein restaurant “De Bockenreijder” dat werd gerund door de familie de Bruin. In het bos, achter het restaurant had een aantal studenten twee grote kuilen gegraven met de bedoeling daar een schuilplaats te creëren om onder te duiken. De kuilen waren gestut door planken en afgedekt met grote zeilen en daaroverheen bladeren en boomtakken. Rommy heeft daar enige tijd gebivakkeerd. Helaas zijn de studenten verraden en opgepakt. Karst had Rommy juist op tijd daar weggehaald en bij vrienden in Tilburg, voor even, kunnen onderbrengen. Kort daarna heeft Karst hem via zijn Pilotenlijn over de grens gebracht met de bedoeling dat Rommy door kon reizen naar Frankrijk waar hij een goed adres wist op een grote boerderij bij vrienden. Hij heeft daar een jaar gewerkt als boerenknecht en zat daar veilig. Was hij daar maar gebleven.Maar Rommy zou Rommy niet zijn geweest als hij niet na een jaar zei:”ik sluit mij aan bij de Maquis, de Franse ondergrondse, want ik wil proberen iets voor Nederland te doen. Na de landingen van de geallieerden in Normandië in 1944 kreeg hij de gelegenheid zich aan te sluiten bij de Prinses Irene Brigade. Hij kreeg eerst een korte opleiding in Engeland en is daarna al vechtend met de Brigade door België en Zeeland in Nederland aangekomen. Via Brabant raakte zijn groep betrokken bij het hevige gevecht nabij de brug van Hedel in de Bommelerwaard. Een gedeelte van de groep had zich ’s morgens vroeg in de loopgraven ingegraven. Een maatje van hem lag in het voorveld en werd daar aangeschoten. Rommy is naar hem toe gekropen om hem terug te halen, maar werd daarbij zelf door kogels in zijn nek en rug getroffen. Rommy is rond tien uur naar een noodhospitaal in St. Michielsgestel gebracht, waar hij ’s middag om twee uur is overleden. Hij was de laatste van de Prinses Irene brigade die sneuvelde. Het was 25 april 1945.Toen de oorlog op 10 mei 1940 uitbrak zei Rommy, ik zal zolang de oorlog duurt mijn verjaardag niet vieren, hij was namelijk op 16 mei jarig.Helaas hij heeft zijn verjaardag nooit meer mogen vieren.Zo’n mooi, veelbelovend leven, ineens voorbij.Hij is later herbegraven in het familiegraf in Den Haag. Na jaren kwam het verzoek of wij hem wilden laten overbrengen naar de begraafplaats de Grebbeberg. Dat is gebeurd.Hij ligt nu bij zijn vrienden.Dit verhaal is, op verzoek, bij de foto van Rommy geplaatst op de site van deOorlogsgravenstichting in februari 2017. Sluiten