Hendrik Brunt

De 25-jarige Henk woonde met zijn familie in Kockengen, vlak bij Breukelen. Vader Hein werkte als kleermaker en barbier in het dorp. Samen met zijn vrouw had hij zes kinderen, die ze gereformeerd opvoedden. Hein was tijdens de oorlog lid van de groep van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers. Naast de LO waren er in Kockengen ook een zendgroep, die voor nieuwe radioverbindingen zorgde, en een knokploeg actief. Henk zat bij de knokploeg en hielp zijn vader bij het werk voor de LO. De twintiger had in militaire dienst gezeten en wist dus hoe hij een karabijn moest gebruiken.Het verzet in Kockengen moest extra waakzaam zijn, want vlakbij lag kasteel De Haar te Haarzuilens, waar een SS-eenheid gelegerd was. De verzetsleden beperkten hun communicatie daarom tot een minimum. Vaak hoorden de mannen pas vlak voor een actie waar ze naartoe moesten en wat ze daar moesten doen. Henk nam zijn werk voor het verzet erg serieus en was tot veel bereid. Toen zijn bezorgde oma hem vroeg of hij wel doorhad hoeveel gevaar hij liep, zei hij haar dat hij bereid was zijn leven te geven voor de goede zaak. ‘Ik weet dat ik met mijn ene been in het graf sta.’Zijn vijf jaar jongere zusje Nel hielp, net als hij, het verzet zo veel als mogelijk was. Ze werkte voor de voedselvoorziening in Kamerik, daar reikte ze nieuwe bonnen uit en maakte ze de oude ongeldig. Als niemand oplette, nam ze af en toe stiekem bonnen mee. Die werden vervolgens opnieuw gebruikt om aan eten te komen voor onderduikers.Eén keer was Nel op straat aangehouden terwijl ze verboden krantjes bij zich had, maar ze redde zich eruit door de soldaten in te palmen. Nel was door het voorval wel meer op haar hoede. Aan het eind van de oorlog was ze bang gesnapt te worden door de man op haar werk die haar moest controleren. Het was een geruststellende verrassing toen ze er uiteindelijk achter kwam dat die man zelf bij het verzet zat. Voor de veiligheid wist bijna niemand wie er bij het verzet hoorde. Zelfs binnen de familie Brunt wisten de familieleden niet precies wie wat deed.In april 1945 was het bijna misgegaan. De Duitsers doorzochten het huis van de familie en arresteerden vader Hein. Henk en Nel waren niet thuis. Maar toen ze hoorden wat er aan de hand was, gingen ze allebei meteen naar huis. Toen de Duitse soldaten Henk zagen, dachten ze dat ze de verkeerde H. Brunt te pakken hadden. Het lag meer voor de hand dat de 25-jarige ‘boerenjongen’ een verzetsstrijder was dan de oudere man die ze nu vasthielden. De Duitsers lieten Hein vrij en namen Henk mee. Onderweg vonden de Duitsers drank bij een boerenfamilie, ze raakten straalbezopen en stuurden Henk naar huis.Dat was vier weken voor de bevrijding geweest. Op 4 mei hoorde de familie via de radio, die verstopt stond achter de onderste tree van de trap, het nieuws over de capitulatie. Henk en Nel gingen het dorp in en bezochten daar vrienden. Samen zongen ze bij het orgel het Wilhelmus. Ze moesten voor spertijd naar huis, maar voordat ze vertrokken, vertelde Henk dat hij die nacht nog één opdracht moest uitvoeren. Zijn zus en vrienden drukten hem op het hart om voorzichtig te zijn, het einde van de oorlog was immers nabij. Henk sprak de profetische woorden: ‘Getrouw tot in den dood.’Toen ze thuiskwamen, vroeg Henk aan zijn vader of die hem ’s nachts wakker wilde maken. Henk moest met een aantal andere BS’ers een boerderij in de gaten houden zodat een daar ondergedoken NSB-burgemeester niet kon ontsnappen.Hein wekte Henk, die gewapend met zijn karabijn op pad ging. De andere twee BS’ers die naar de afgesproken locatie liepen, werden verrast door SS’ers. Terwijl zij met de handen omhoog tegen een overvalwagen stonden, hoorden ze machinegeweervuur, gevolgd door hard geschreeuw. De SS’ers kwamen terug met een karabijn in hun handen en het tweetal wist – omdat slechts twee mensen uit de knokploeg zo’n wapen hadden – dat Henk onderweg naar de ontmoetingsplaats was doodgeschoten.De SS’ers brachten de twee gevangengenomen BS’ers naar het kasteel De Haar in Haarzuilens. Maar vlak voordat ze daar aankwamen, maakte de chauffeur van de overvalwagen een stuurfout en reed hij een sloot in. Tijdens het ongeluk kwam een SS’er onder de auto terecht en verdronk. Een van de BS’ers wist te ontsnappen, de ander werd een paar dagen later vrijgelaten.Zaterdagochtend 5 mei stond de plaatselijke dokter voor de deur van de familie Brunt om te vertellen dat Henk niet meer leefde. Hij lag dood op straat, om hem heen lag een grote plas bloed, maar de schotwond was nauwelijks zichtbaar. Zijn lichaam werd naar huis gebracht en gewassen. Vader regelde met veel moeite een wit overhemd voor zijn overleden zoon. ’s Nachts zat hij naast de kist.Nel fietste helemaal naar haar tante in Soest. Bij aankomst vond ze haar niet thuis; ze was de bevrijding aan het vieren. Nel slaagde erin haar tante te vinden in het feestgedruis om haar te vertellen over de dood van Henk. Terwijl een groot deel van het land opgelucht en blij was, maakte de familie Brunt zich klaar voor de begrafenis. ‘Getrouw tot in den dood’ stond er op zijn grafsteen.Er was veel verdriet bij het gezin Brunt, Hein had zijn 25-jarige zoon zelf in aanraking gebracht met het verzet. Iedere ochtend ging hij naar de plek waar zijn zoon was doodgeschoten, om vervolgens naar het met een hek omheinde kerkhof te lopen. Tussen de tralies door keek hij naar het graf. Hein deed dit iedere dag tot hij in december 1946 overleed, volgens Nel van verdriet. Op zijn sterfbed moest ze hem beloven om Henk niet te vergeten.Nel bezocht na de oorlog samen met haar moeder ieder jaar op 4 mei het graf van haar broer. Dat doet ze nog altijd. Tegenwoordig is er ieder jaar ook een herdenking op het kerkhof. Daar is Nel bij. Maar bij het Wilhelmus houdt ze haar lippen stijf op elkaar. Ze weet zeker dat ze in huilen uitbarst als ze de woorden zingt die ze samen met haar broer zong de avond voordat hij werd doodgeschoten. Sluiten