Sara le Grand-de Haan

In de loop van 1943 werden tot dan toe gespaarde Joodse families met hun gezin vanuit Amsterdam via Westerbork gedeporteerd naar Bergen-Belsen. Allen werkten in de diamantindustrie en moesten de SS helpen in Duitsland een diamantindustrie op te zetten om deviezen binnen te krijgen. Toen dat idee mislukte, werden op 4-12-1944 de joodse mannen gedeporteerd naar Sachsenhausen om dwangarbeid te verrichten. Op 5-12-1944 werden hun vrouwen (108) vanuit Bergen-Belsen getransporteerd naar een buitenkamp van Neuengamme: kdo Beendorf. Ze moesten daar ondergronds werken voor de vliegtuigindustrie. Hun kinderen, 40 in aantal, bleven alleen achter in een barak onder de hoede van een verpleegkundige en een 14 jarige meisje. Zij overleefden op 2 na de oorlog. De mannen, werden vrijwel allemaal vermoord door de nazi politiek van “Arbeit macht frei” in Sachsenhausen, na terugkeer in Bergen-Belsen, of op een dodenmars naar de Oostzee. Van de vrouwen stierven 37, waarvan ruim de helft (22) na ontruiming van het kamp rond 16-04-1945, deels op weg naar Hamburg, deels in Hamburg, deels in Zweden. De overlevenden werden in Nederland weer herenigd met hun kinderen. Sluiten

Mijn vader, moeder, mijn zuster en ik waren tot December samen in Bergen Belzen. Mijn vader was van beroep diamantbewerker en als dus beschermd geweest omdat de Duitsers van plan waren hem te benutten voor hun industrie. Maar toen ze in December 1944 begrepen dat zij de oorlog verloren hadden zonden zij alle diamantbewerkers weg uit Bergen Belzen, maar waarheen was mij niet bekend. Pas na de oorlog, vele jaren later ontdekte ik dat mijn vader naar een ander kamp in Bergen Belzen was gestuurd en daar na het eindigen van de oorlog overleden was. Mijn moeder werd naar Neuengamme gestuurd en vandaar kwam ze in Hamburg terecht waar zij op 25 april overleed. Mijn zuster en ik overleefden de oorlog in Bergen Belsen. Sluiten