Heinrich Cornelius Marie van Kessel

Na de capitulatie, 1942, werd met toestemming van de Japanse bezetter een comité opgericht dat hulpbehoevenden, familie van geïnterneerden en (Indische) Nederlanders steun in het levensonderhoud zou bieden. Het steuncomité stond onder voorzitterschap van ir. F.Kramer, die ook algemeen voorzitter van het Algemeen Landbouw Syndicaat was. Kramer, die fel anti-Japans was, gebruikte zijn opdracht ook om zo een verzetsorganisatie op te richten in de regio Batavia. Door verraad werd Kramer in december 1942 gearresteerd; zijn aanhouding had tot gevolg dat de Japanse autoriteiten het ondertekenen van een loyaliteitsverklaring verplicht stellen.

De 'eedsverklaring' bevatte een groot aantal punten maar de allerbelangrijkste luidde: 'ik zal letten op al mijn medewerkers en ik zal hun raad geven opdat zij de voorschriften niet overtreden, en indien ik te weten kom dat er personen zijn die de voorschriften overtreden dan zal ik hierover met spoed rapport uitbrengen aan de hoge ambtenaar die daarvoor in aanmerking komt'.

Zeventien medewerkers van het ALS-kantoor, waaronder mijn vader, Hein van Kessel, weigerden de 'eedsbrief' te ondertekenen omdat zij bezwaren hadden om als verrader te worden gebruikt. Zij stelden dit ter discussie bij de leiding, waarop een woordenwisseling ontstond. Het gevolg was dat in opdracht van de Japanse leiding vijf employés werden aangehouden; toen zij weigerden de verklaring te ondertekenen volgde arrestatie door de Kempetai van de overige employés.

Door de voornaam te verwisselen arresteerde de Kempetai, in plaats van haar broer Lambert (Sam), de 23 jarige mejuffrouw Luchien (Luut) Ubels. Lambert Ubels was nog maar kort werkzaam bij het ALS, weigerde eveneens de 'eedsverklaring' te ondertekenen en werd in mei 1943 ontslagen. Twee weken later werd hij op straat aangehouden en in een mannenkamp geïterneerd. Eind augustus kwam de Kempetai bij de familie Ubels thuis met een arrestatiebevel voor L. Ubels: in plaats van Lambert werd dochter Luut meegenomen

De andere weigeraars van het Algemeen Landbouw Syndicaat werden in mei 1943 door de Kempetai in hechtenis genomen.

Op basis van de "Ki-Kosaku-procedure" (afdoening op stukken) werden zij alle 18 ter dood veroordeeld en in september 1943 terechtgesteld.

Mijn moeder, twee oudere zussen, oudere broer en een jongere broer hebben de verschillende Jappenkampen met moeite overleefd. Pas na de 'bevrijding' op 15 augustus heeft mijn moeder te horen gekregen dat alle medewerkers van het Algemeen Landbouw Syndicaat al in 1943 waren terechtgesteld.

Piet Hein van Kessel

Utrecht, 8 februari 2017