Sylvester Willem Jerôme Maria Martin Berden

De geschiedenisboeken vertellen dat Zuid-Nederland zo ongeveer eind 1944 wel van de Duitse bezetters was bevrijd. Maar de bevrijding van Limburg duurde een half jaar. Het zuidelijkste puntje was half september 1944 al vrij, het laatste deel van de provincie pas begin maart 1945. In dat halve jaar sloegen de Duitsers wild om zich heen.

Toch was er verzet. Er werd inlichtingenwerk gedaan zodat de Geallieerden de situatie ter plaatste beter konden doorgronden. Er waren illegale bladen, zodat de mensen wisten hoe de bevrijding verliep. Door het gedrag van de Duitsers was dat verzetswerk heel gevaarlijk. In die context opereerde Silvester Berden. Hij zou zijn verzetswerk met zijn leven bekopen.

Silvester Willem Jerome Maria Martin Berden, geboren in Den Haag, had zijn middelbare schoolperiode doorgebracht bij de Kruisheren in Maaseik (België). In 1938 was hij rechten gaan studeren in Amsterdam. Vanaf 1939 was hij dienstplichtig militair. Hij werd korporaal en sergeant titulair en vocht in de meidagen van 1940 aan de Grebbeberg. Nadat hij in juni 1940 met groot verlof was gestuurd had hij zijn studie weer opgepakt.

Pas begin 1944 komen we Silvester weer tegen. Hij zit dan in Heel, niet ver van Roermond. Hij zat ondergedoken in Huize St. Joseph bij de Derde Orde Franciscanen. Hij liep daar rond in een slecht zittende priestertoog, maar kennelijk was dat voldoende vermomming.

In Heel en omgeving hadden ze de Duitsers niet helemaal hun gang laten gaan. Er werd clandestien geslacht en aan zwarte handel gedaan. En belangrijker: er werden piloten geholpen die waren neergehaald en dat hadden overleefd. Zij werden geholpen om terug te keren naar bevrijd gebied.

In Huize St. Joseph ontstond een verzetsgroep met daarin naast Silvester Berden en zijn broer Joost, Rector Schaeken, Rector Mutsaers, Pastoor Jansen en anderen. Zij probeerden informatie te verkrijgen en te verspreiden over de geallieerde opmars en hielpen onderduikers en piloten naar bevrijd gebied.

Naarmate de Geallieerden dichterbij kwamen, groeide bij hen de informatiebehoefte. Ook op dat punt was de verzetsgroep actief. Tegelijk wisten Limburgse burgers nauwelijks iets van het verloop van de strijd die zich bij wijze van spreken in hun achtertuin afspeelde. Dus zette de groep een illegaal blad op, de Daalzichtse Berichten Dienst (DBD). Dat verscheen vanaf 6 september 1944 in oplages van 40 à 350 exemplaren. Het maken van een illegaal blad was in die dagen een halsmisdrijf.

Bang waren ze niet, de mannen van deze verzetsgroep. Op 6 november 1944 vielen Duitse Fallschirmjäger Huize St. Joseph binnen. De radio stond aan. Daar kon je voor ter dood worden veroordeeld. Boven de radio hing een poppetje dat Hitler voorstelde terwijl hij werd opgehangen. Er lag volop subversief materiaal. De verzetsgroep was er gloeiend bij.
Toch niet. Een wonder. In de buurt van Huize St. Joseph ontplofte een granaat. De Duitsers zochten dekking. Silvester en de anderen konden vluchten. Maar ze konden niet ver genoeg vluchten. Nog dezelfde dag werd Silvester met vier anderen gevangengenomen. Silvester had zich verstopt in de kruipruimte van Huize St. Joseph en daar was hij gearresteerd. Hij werd in een café in Kessel-Eik verhoord door een aantal SD-mannen. Toen ze zijn persoonlijke bezittingen onderzochten vonden ze een foto van hem in militair uniform. Dat was zijn doodvonnis. Enkele uren later werd hij gefusilleerd met een drietal schoten door het hoofd. Later vonden omwonenden zijn lichaam, afgedekt met wat aarde. Silvester werd in Kessel-Eik begraven, maar een jaar na zijn arrestatie, op 6 maart 1945, herbegraven op de begraafplaats van Heel. Daar staat nu alleen nog een monument voor zijn nagedachtenis. Hij is later begraven op het Nationaal Ereveld Loenen.

Silvester Berden was één van die mensen die het er niet bij lieten zitten toen de Duitsers Nederland hadden veroverd. Hij had in 1940 zijn mannetje gestaan bij de Grebbeberg, hij stond in 1944 voor zijn zaak in Limburg. Als verzetsstrijder droeg hij bij aan de bevrijding van zijn land. Dagen voordat die bevrijding een feit was, betaalde hij voor dat verzetswerk de hoogste prijs. Als een dapper man die de juiste keuzes maakte.