Bijdrage

Simon Goede, geboren Landsmeer op 3 september 1899, woonde in Landsmeer, van Beekstraat 8, bij zijn ouders, was ongehuwd. Zijn vader (Jan Goede Szn op 7 mei 1945 op de Dam in Amsterdam door SS doodgeschoten) had een groothandel in eieren, met ook in- en export, leverde aan scheepvaartmaatschappijen, fabrieken, hotels en banketbakkerijen. Simon en mijn vader (Klaas) werkten ook in de zaak.

Oom Simon was in de Achterhoek bekend als "Oom Tom". Hij was daar zeer actief in hulp aan onderduikers (o.a. joden). Samen met Henk Raven was hij bij de Familie Klein Wassink (Gert en Aaltje en zoon Dirk? Geb. -1938) in Halle/Zelhem ondergedoken. De Heer Raven heeft ons (mijn zus en mijn broer en mij) op 23 februari 1997 in Culemborg het volgende verteld: Zij waren al gewaarschuwd dat er verraad was gepleegd en dat Oom Tom gearresteerd zou worden, en dus moest vertrekken. Hij stelde dat echter uit tot de volgende dag. In de nacht van 30 april op 1 mei 1944 werd de boerderij omsingeld. De Duitsers wisten dat Oom Tom er moest zijn, maar konden hem niet vinden, maar wel het beslapen bed. Hij zat met Henk Raven in een goede schuilplaats. Ze konden horen dat de Duitsers dreigden de boerderij in brand te steken. Oom Tom bezwoer Henk Raven zich stil te houden. Oom Tom kwam tevoorschijn, meldde zich bij de Duitsers en werd gearresteerd om 3.30 uur. Men vermoedt dat ene Kolenbrander hem heeft verraden. Omdat hij na de oorlog na zijn arrestatie suïcide pleegde is het niet tot een proces gekomen.

In de afscheidsbrief van 20 juni 1945 uit Ravensbrück (zie onder) schrijft Oom Tom dat hij samen met zijn broer Piet(er) (geboren 2-12-1910, werkzaam bij Philips, gearresteerd in het voorjaar van 1944 vóór 2 mei in Eindhoven) vanuit Vught naar Oranienburg ging, en vandaar na een week zonder zijn broer naar Embden. Hij schrijft ook: "Zeg Mevrouw Goldschmeding in Bloemendaal dat God zijn sterfbed licht heeft gemaakt" en "Bram Grisnigt.. ..... is reuze goed voor me geweest en heeft me door veel heen geholpen". In het boek "Nederlanders in Neuengamme" vind ik GA Goldschmeding, geb. 26-5-1893 en overleden in Neuengamme in februari 1945; en als teruggekeerde ook R.A. Grisnigt, geb. 26-1-1923. Zo werd me duidelijk dat mijn oom Simon Goede zeker in Neuengamme was (hij was daar geregistreerd met het kampnummer 58227).

Hieronder volgt een transcriptie van de originele brief van Simon Goede.

Lieve Vader en Moeder en zus en broers en schoon

Wat een groot geluk, dat ik jullie kan schrijven. De heele dag lig ik aan jullie te denken, terwijl contact niet mogelijk is. En voortdurend heb ik God gebeden mij te sparen en bij jullie terug te brengen en God heeft me op een wonderbaarlijke wijze bewaard een jaar lang, het is bijna onbegrijpelijk. Ik had goede hoop jullie weer terug te zien toen in het begin van de vorige maand de veranderingen kwamen. En ook toen men ons zei, dat we naar Holland getransporteerd zouden worden. We waren elke dag in afwachting van het vertrek, nu komt er een Hollander op mijn kamer en zegt me dat alleen de gezonde Hollanders vertrekken. Het is bijna niet te gelooven. U moet weten, mijn maag en ingewanden zijn totaal vernield en als ik nu voorzichtig goed voedsel zou krijgen en een behoorlijke verzorging zou er nog wel iets te herstellen zijn. Maar hier, het is verschrikkelijk. Ik hoop, dat er nu uitkomst komt. Meo had ons wijs gemaakt dat we per vliegtuig vervoerd zouden worden, maar het blijkt dat ze ons aan ons lot overlaten. Ik lig hier met een hemd aan, het eenigste wat ik heb. Ik heb moeite om mezelf in mijn bed op te richten. Geestelijk voel ik mij heel sterk. God heeft mijn weg licht gemaakt. Het is een wonder. En nu ziet alles zoo donker, maar ik hoop dat die God , die mij het heele jaar zoo heeft geleid, ook verder met mij zal gaan en alles voor mij ten goede leiden. Wat zou ik graag willen weten hoe het met jullie is. Met Piet ben ik van Vught naar Oranienburg gegaan waar we na een week uit elkaar gingen en hoorde niets meer.

Ikzelf ben met een arbeidscommando naar Embden gestuurd, waar ik direct in het ziekenhuis kwam. Ik heb doorloopend gesukkeld met mijn maag en ingewanden en dacht dat de redding deze week nabij was. Het is niet zoo. ... . komt hier vanavond binnen en zegt :"lk kom afscheid nemen: wij vertrekken morgen." Dus de menschen die zich zelf niet kunnen helpen, worden aan hun lot overgelaten. Wat mijn gezondheid betreft, menschelijkerwijs gesproken is het voor mij geen kwestie van maanden maar van weken en daarom was ik zoo gelukkig met het bericht dat wij allen naar Holland vervoerd zouden worden. Wat vooral voor mijn lichaam zoo funest is, dat ik nooit geen groente krijg. Ik heb heel erge oedeem. Overwegen jullie ook eens of er van jullie kant nog iets gedaan kan worden voor me. Ik zelf heb mijn leven over gehad voor de zaak van ons land, en wat doet ons land nu voor mij? Maar ik hoop, dat God alles nog te goede zal leiden. Wat heb ik dikwijls aan moeder gedacht, hoe is het, altijd weer denk ik: hoe is het met moeder. En hoe maakt vader het en ook alle anderen. Ik denk geregeld aan jullie allen. En vooral Piet, hebben jullie al van hem gehoord of is hij misschien al thuis? Piet was reuze flink. Is Ben (Bram) Grisnigt al bij jullie geweest? Die is reuze goed voor me geweest en heeft me door veel heen geholpen. Ik vraag me af, wat zijn ze met ons van plan, gaan ze gewoon weg en laat men de rest als uitschot liggen. Gelukkig heb ik gelegenheid jullie nog te schrijven. God zegene u allen. Ook al brengt God mij niet naar huis, dan brengt hij mij naar het eeuwig vaderhuis. Hij heeft mijn weg licht gemaakt en zal mij ook verder leiden. Ook jullie lot leg ik in zijn handen. Moge God ons nog bij elkaar brengen. Ik neem afscheid en denk ook aan de kinderen, jullie Simon

(In de kantlijn)
Zeg Mevr. Goldschmeding te Bloemendaal dat Ger(?) zijn sterfbed licht is geweest. Wilt u vooral Gert en Aaltje die mij met zooveel liefde en zorg hebben omringd van alles op de hoogte houden en hen mijn hartelijke groeten overbrengen. Vraag Gert alle vrienden in de Achterhoek mijn hartelijke groet over te brengen. Doe mijn groeten aan alle familieleden, vrienden en kennissen, ik heb dikwijls aan hen gedacht.

(De brief was op mijn kopie niet gedateerd, maar Vader vermeldt 20 juni 1945.
Simon Goede overleed 24 juni 1945 te Ravensbrück, Duitsland. Greetje)